Hallo allemaal, mijn naam is Francesco en vandaag zal ik proberen de huidige situatie van gelijkheid tussen mannen en vrouwen in Italië uit te leggen, dat wil zeggen het land waar ik woon, dat de afgelopen jaren veel vooruitgang heeft geboekt maar dat nog steeds vindt moeilijk om zijn manier van denken radicaal te veranderen omdat het een groot deel van het land op een negatieve manier zou kunnen beïnvloeden.
In Italië
Italië is altijd een land geweest waarvan de mentaliteit veel meer neigt naar mannelijkheid dan naar vrouwelijkheid. De Italiaanse cultuur wordt sterk gekenmerkt (vooral in het zuiden van het land) door bepaalde onderscheidende elementen: een constante rigiditeit van modellen en gendercontracten; demografisch gedrag dat nog enigszins “traditioneel” is in vergelijking met andere Europese contexten; de nadruk op de kwaliteit van zorg binnen het gezin; een model van sociale bescherming dat, meer dan andere, gebaseerd is op de starheid van het gendersysteem, op de morele verplichting van gezinssubsidiariteit, op de onbeperkte uitbreiding van economische banden tussen generaties, op de rol van intergenerationele vrouwelijke netwerken die als primair verantwoordelijk worden beschouwd voor zorg werk. Zoals duidelijk is, hangt het voortbestaan van een dergelijk systeem af van tegengestelde mannelijkheid en vrouwelijkheid en traditionele genderverhoudingen. Maar ook in Italië zijn de spanningen en uitdagingen toegenomen en vormen ze nu een dichte horizon van gebeurtenissen voor het hegemonische, patriarchale en unidirectionele mannelijke model: denk aan de verandering in genderidentiteiten en levenspaden, vooral die van vrouwen; de processen van radicale herdefiniëring van de wereld van werk (werkloosheid; tijdelijke, onregelmatige banen met lage inkomens); de toenemende complexiteit van zorgvragen; globalisering en secularisatie; de (soms gedwongen) ontmoeting met nieuwe culturen en nieuwe mannelijkheden (migranten, niet-heteroseksuelen, transgenders, transseksuelen); op de moeilijke maar noodzakelijke confrontatie met mannelijke genealogieën en met het omslachtige vrouwonvriendelijke en mannelijke verleden; de uitdaging die wordt gevormd door de toenemende complexiteit van vaderlijke rollen. Het wordt daarom noodzakelijk om te beginnen met het veranderen van de mentaliteit die door de jaren heen vrijwel onveranderd is gebleven. Mannelijkheid heeft duidelijke standpunten die het dagelijks leven op een positieve manier kunnen beïnvloeden, deze punten zijn: competitie, obsessie met resultaten en succes en dit waardesysteem begint op school en gaat door in het gedrag van organisaties. Italië heeft een “mannelijkheid”-score van 70/100 (Hofstede Insights, 2023).De stijgende trend in de Italiaanse score vertelt ons dus dat ons land een cultuur heeft die sterk gericht is op prestatie en motivatie. Met name de competitie wordt als een zeer positief element gezien. Inderdaad, ons wordt van kinds af aan de waarde van uitmuntendheid bijgebracht, waarbij we succesmodellen prijzen die soms zelfs kunstmatig of moeilijk te reproduceren zijn. Een mooie auto, een groot huis, een succesvolle carrière zijn voor ons altijd een terugkerend en begeerd statussymbool geweest. Tegenwoordig is het doel in Italië om nieuwe generaties mannen voor te bereiden op het ontmoeten van “nieuwe” vrouwen en “nieuwe” modellen van mannelijkheid. Het gaat om het openen van een breed scala aan wegen om kinderen, jongens en mannen in staat te stellen een breder spectrum van hun emotionele en communicatieve vermogens te gebruiken: met andere woorden laten zien dat er verschillende manieren zijn om man te zijn, waardoor ze rechtstreeks ervaren hun eigen specifieke diversiteit. We hebben het vooral over de processen van reflectie (en preventie) over de donkere kanten van mannelijkheid: gendergeweld; homofobie; de grenzen die worden opgelegd door stereotiepe mannelijkheid in de confrontatie met vrouwen, zonen, mannelijke genealogieën, ‘andere’ mannelijkheden; de moeilijke, soms onbestaande dialoog tussen mannen en hun eigen lichaam. De reconstructie, door middel van dialoog en wederzijds begrip, van de historische kloof tussen man en vrouw kan zeer positieve effecten hebben. Voor bedrijven zijn echter andere aspecten de moeite van het analyseren waard. In “mannelijke” bedrijven bestaat de neiging om de “emotionele rollen” van mannen en vrouwen te differentiëren, terwijl “vrouwelijke” bedrijven de behoefte aan gelijkheid benadrukken. Over het algemeen zijn organisaties met een vrouwelijke cultuur niet zo competitief als organisaties met een mannelijke cultuur. Er zijn mensen die conflicten proberen te vermijden en die, zoals we eerder hebben gezien, zich richten op de meer sociale aspecten in plaats van op succes, prestaties, sociale status en meetbare realiteiten. Met andere woorden, in puur vrouwelijke culturen is er een tendens om belang te hechten aan de kwaliteit van het leven, die we “geheel” zouden kunnen noemen. Als we ons daarentegen afvragen wat het meest geschikte geslacht is om de functie van manager binnen een bedrijf te bekleden, moeten we rekening houden met verschillende factoren, in de eerste plaats de culturele factor die bijna volledig van invloed is op de distributierollen in een werkomgeving. In meer vrouwelijke culturen is de ideale leider (“managerheld”) intuïtief en zoekt hij naar consensus en samenwerking. In meer masculiene culturen daarentegen is hij assertief, zeker van zichzelf en agressief. Dit komt ook tot uiting in het concept van persoonlijk leiderschap: er wordt aangenomen dat individuen die tot een vrouwelijke cultuur behoren een andere set van cognitieve en gedragsstrategieën ontwikkelen dan individuen die tot een mannelijke cultuur behoren en in het bijzonder dat de manier van denken en handelen hecht eerst meer belang aan subjectieve, intuïtieve omstandigheden (zoals zorg, vervulling en relaties). Met andere woorden, hoewel beide geïnteresseerd kunnen zijn in het verbeteren van hun werkprestaties, zullen individuen uit een mannelijke cultuur eerder geneigd zijn zelfsturing te oefenen met materiële beloningen in gedachten, terwijl individuen uit vrouwenculturen vooral rekening zullen houden met de relationele component. Men zou bijvoorbeeld kunnen nadenken over hoe culturele verschillen van invloed kunnen zijn op selectieprocessen, leiderschapsgeschiktheid, welzijn en prestatiebeoordelingssystemen, evenals nieuw beloningsbeleid of contractuele voorwaarden die van invloed zijn op een balans (denk aan de balans tussen werk en werk) die zeer diep geworteld is in de arbeider. Maar wat naar ik hoop de komende jaren zal verbeteren, is zeker het onderwijs op scholen, waar bescheidenheid en de noodzaak om privacy te bewaren meisjes en jongens ertoe brengt om buiten de familie antwoorden te zoeken op hun twijfels en nieuwsgierigheid. Het lijkt er inderdaad op dat mensen buiten de familie (vaak vrienden, de peer group) de bevoorrechte “vectoren” zijn van informatie over seksualiteit, die echter heel vaak onnauwkeurig, verdraaid of in ieder geval onvoldoende is. Jongeren benaderen daarom de ontdekking van seksualiteit vaak zonder voorbereiding en zonder informatie en merken dat ze cruciale momenten in hun levensloop alleen moeten beheren.
In Frankrijk
In Frankrijk is er, in tegenstelling tot Italië, veel meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen, wat een positieve invloed heeft op het hele land, dat de voordelen ziet (afgezien van de politieke situatie). Bovendien beginnen we valse mythes uit de weg te ruimen die nog steeds aanwezig zijn in Italië en soms door vrouwen zelf worden in stand gehouden, zoals het feit dat vrouwen niet geschikt zijn om te rijden of dat ze roekelozer zijn dan mannen. Dit alles met een studie die aantoont dat in Frankrijk 8 op de 10 verkeersslachtoffers (78%) mannen zijn, omdat veel mannen van kinds af aan leren dat ze “hun mannelijkheid kunnen verdedigen” door auto te rijden. Daarom begint een van de laatste reclamecampagnes over verkeersveiligheid in Frankrijk met het idee dat giftige mannelijkheid een factor kan zijn die bijdraagt aan verkeersdoden, net als snelheid, alcohol, drugs en slaap. De campagnevideo toont nieuwe vaders minuten na de geboorte van hun kinderen, die hen afbeelden als zorgzaam en gevoelig, in tegenstelling tot de verheven ‘mannelijkheid’ van mannelijke stereotypen. De campagne moet mannen aansporen om hun gedrag onder de loep te nemen, zonder hen te willen stigmatiseren of de schuld te geven. “Dat wil niet zeggen dat alle mannen slechte chauffeurs zijn: dat zou niet waar zijn. Maar het aantal mannen dat op de weg om het leven komt, is een serieus probleem. En het is de samenleving die de boodschap afgeeft dat mannen sneller moeten rijden, proberen te ‘domineren’. ” de weg op en neem meer risico’s. Veel mannen leren van kinds af aan dat ze door auto te rijden “hun mannelijkheid kunnen verdedigen”. Maar dat is nog niet alles: het idee dat jongens en mannen instinctief zeer vertrouwd zijn met auto’s kan leiden tot het idee dat mannen “weten hoe ze moeten autorijden”, en hen in gevaarlijke situaties te veel zelfvertrouwen geven. “Het kan voelen alsof een man zichzelf moet bewijzen dat hij de controle over een voertuig heeft, bijvoorbeeld door te versnellen of de snelheidslimieten te overschrijden om te bewijzen dat hij een echte man is. Denk maar aan het aantal mannen dat een hekel heeft aan het idee om ingehaald door een andere auto.